جت گروتینگ
جت گروتینگ نوعی روش دوغاب‌ریزی است که در آن ترکیب مواد به فضای حفرات، اتصالات، ترک‌ها، سوراخ سنگ و ساختار خاک‌ها نفوذ می‌کند. این فرآیند باعث بهبود ویژگی‌های مکانیکی و فیزیکی ساختارهای خاک می‌شود، به طوری که نفوذپذیری و تغییرشکل پذیری کاهش یافته و مقاومت آنها افزایش می‌یابد.
روش‌های مختلفی برای بهسازی خاک وجود دارد که شامل دوغاب‌ریزی تراکمی، نفوذی، شکست هیدرولیکی و جت گروتینگ می‌شوند. جت گروتینگ یکی از موثرترین روش‌ها برای بهبود ویژگی‌های خاک است. با این حال، ریختن دوغاب سیمان با فشار و سرعت بالا در این روش ممکن است به تخریب ساختار خاک منجر شود. به همین دلیل، ذرات حفاری شده خاک از گمانه خارج و با دوغاب سیمان جایگزین می‌شوند.
ذرات خاک اطراف گمانه با دوغاب سیمان مخلوط می‌شوند و یک توده خاک بهسازی شده به نام “خاک-دوغاب” ایجاد می‌کنند که دارای مقاومت بالا، تغییرشکل کم و نفوذپذیری بسیار کمی است.
در این مقاله، اصول جت گروتینگ و پارامترهای موثر بر آن تحلیل می‌شود. سپس نتایج آزمایش بر روی ستون‌های خاک-دوغاب بررسی می‌شود. در نهایت، نتایج آزمایش‌های جت گروتینگ در فونداسیون سد شهریار ارائه می‌شود.
بر اساس اندازه‌گیری‌ها، پارامترهای مختلف جت گروتینگ در سایت اصلی به ترتیب شامل قطر ستون‌ها (1.2 تا 1.5 متر)، مقاومت فشاری تک محوری خاک-دوغاب (2 تا 3 مگاپاسکال)، مقدار آب دوغاب (370 تا 390 بار)، فشار هوا (10 تا 15 بار)، سرعت چرخش (6 تا 8 بار) و سرعت بالا آمدن راد دستگاه (7 تا 8 سانتی‌متر بر دقیقه) بودند.
همچنین، مشاهده شد که با افزایش قطر ستون‌های خاک-دوغاب، مقاومت فشاری تک محوری آنها نیز افزایش می‌یابد. زمانی که قطر ستون در محدوده نیمه بالایی رنج قرار می‌گیرد، مقادیر مقاومت فشاری نزدیک به حد پایینی محدوده قرار می‌گیرد.
شکل 1: شکل شماتیک مراحل بهسازی خاک به وسیله جت‌گروتینگ شامل حفاری، آزمایش جت، اعمال جت، ساخت ستون و همپوشانی بین ستون‌های اجرا شده پس از گیرش اولیه
شکل 2 : نمودار اثر پارامترهای جت‌گروتینگ بر قطر ستون‌های جت گروتینگ
مقالات مرتبط:
روش جت گروتینگ و کاربردهای آن در بهسازی خاک و ستون‌های خاک-سیمان
استفاده از جت‌گروتینگ برای محدود کردن جابجایی دیوار دیافراگمی
اثر فشار و جریان گروت بر ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی خاک در اجرای جت گروتینگ
استفاده از جت گروتینگ برای محدود کردن جابجایی دیوار دیافراگمی یک گود عمیق
