انواع روش های اجرای روکش

در ساخت سازه های ساختمانی  برای اجرای روکش در دیوار از روش های مختلفی استفاده میشود. در ادامه این مطلب قصد این روش ها را به طور کامل به شما معرفی کنیم.

انواع روکش ها در دیوار گود پایدار شده به روش نیلینگ (nailing)

رویه موقت و دائم- رویه اتصال سازه­ای را تامین می­کند. رویه موقت نقش یک تکیه­ گاه را برای پلیت باربر و خاک ایفاء می­کند. این رویه قبل از پیشرفت مراحل حفاری، بر روی دیوار خاکی گود که هنوز پایدار نشده اجرا می­گردد. سپس رویه دائم بر روی رویه موقت قرار می­گیرد.

• ساخت روکش موقت در دیوار پایدارسازی به روش میخکوبی
  

روکش ­های موقت برای دیوارهای پایدار شده از شاتکریت ساخته می ­شوند. ضخامت شاتکریت موقت در دیوارها معمولاً بین 75 تا 100 میلی متر است. شاتکریت یک لایه پشتیبان را بر روی جبهه حفاری می­کند. این کارباعث پر شدن حفره­ ها و ترک­ های دیواره حفاری میشود. برای ساخت شاتکریت­ های موقت معمولا از مش سیمی، تقویت کننده­ های الیافی و میلگردها استفاده میشوند. مش های سیمی به زمان کمتری برای نصب نیاز دارند و از طرفی برای دیواره گود پایدار نشده به صرفه تر هستند.

• کاربرد شاتکریت

مخلوط شاتکریت بایستی همزمان دو خاصیت متضاد را دارا باشد: “چسبندگی” و “پمپ­­ شدن”.  استفاده از این روش باعث ایجاد ضخامت و مقاومت در برابر پوسته شدن سازه ها می شود. برای چسبندگی بهتر، مقاومت جریان بالا و ویسکوزیته بالا ایده ­آل می­باشد، در حالی که برای پمپ شدن، مقاومت جریان و ویسکوزیته پایین ایده­ آل می­باشد.

معمولاً پایدارسازی دیوارها به دو روش اجرا می­ شود: “مخلوط خشک و مخلوط خیس”.

در روش مخلوط خشک، دانه ­ها و سیمان با هم میکس می شود. سپس آب از بالا به ان اضافه می­شود و به درون تفنگ شاتکریت هدایت میشود. و به دیوار پاشیده می­ شود. در روش مخلوط خیس، دانه­ ها، سیمان و آب و مواد افزودنی در میکسر با هم مخلوط میشود. سپس با استفاده از یک پمپ هیدرولیکی به نازل انتقال می­ یابند. مخلوط پلاستیک را می­ توان با سرعت­ های بالا بواسطه فشار هوا اعمال نمود.  نسبت آب به سیمان در مخلوط خشک و خیس حدود 4/0 است. شایان ذکر است که شاتکریت به دست آمده از پروسه خیس مقاومت خمشی و پیچشی بیشتری دارد.

 روکش شاتکریت موقت

دو عامل بسیار مهم “میزان سیمان و دانسیته درجا”، کیفیت و دوام شاتکریت را تعیین می­کنند. درصد سیمان مخلوط شاتکریت معمولاً 350 تا 410 کیلو گرم سیمان در هر متر مکعب می ­باشد. میزان سیمان تعیین کننده قابلیت پمپ­ شدن و چسبندگی مخلوط است. دانسیته درجای مخلوط به وسیله میزان هوای دمیده شده درون مخلوط، کنترل می­شود. افزایش میزان هوا متناوباً مقاومت را کاهش خواهد داد (تقریباً 5% کاهش مقاومت فشاری برای هر 1% هوا). برای افزایش دوام، سفتی و سختی، و مقاومت در برابر ضربه، الیاف تقویتی فولادی به شاتکریت (مخلوط خیس) اضافه می­ شود.

الیاف تمایل در کاهش شکنندگی شاتکریت داشته و در نتیجه موجب کاهش انتشار ترک­ ها در دیوار پایدارسازی شده به روش میخکوبی (یا نیلینگ) می­شوند، با این حال تاثیر اندکی بر مقاومت فشاری دارند و صرفاً موجب افزایشی متوسط در مقاومت خمشی می­شوند. برای ساخت روکش شاتکریت به روش میخکوبی، اغلب مخلوط خیس استفاده می­ شود. مزایای این روش عبارتند از:

• مخلوط خیس منتهی به تولید شاتکریت تازه بیشتری می­شود. معمولاً 6 تا 8 مترمکعب در ساعت بر خلاف 4 تا 6 مترمکعب در ساعت برای مخلوط خشک.
• پرت شاتکریت (اتلاف مصالح پس ­زده ناشی از کمبود چسبندگی) برای مخلوط خیس معمولاً فقط در حدود 5% می­باشد، در قیاس با 15% برای مخلوط خشک.
• در این روش نیازی به اضافه نمودن آب در نازل نمی­ باشد. اما در مخلوط خشک، تا حدودی نیاز است.
• تجهیزات (مثلاً پمپ بتن) قابل دسترس ­تر می­باشند زیرا به مانند مخلوط خشک نیاز به تفنگ شاتکریت و مرطوب کننده نمی­ باشد.

• تقویت شاتکریت

مش سیمی جوش شده (مش آرماتور) معمولاً به عنوان سیستم تقویتی روکش موقت دیوار پایدارسازی شده به روش میخکوبی (یا نیلینگ) استفاده می­شود اما گاهاً در روکش دائمی نیز بکار می­رود. سطح مقطع عرضی و اندازه خانه­های مش بنحوی انتخاب می­شوند که الزامات سازه­ای (مثلاً ظرفیت خمشی و برش پانچ) و محدودیت­های ساخت را ارضاء کنند. ابعاد مش سیمی (مثلاً، اندازه میلگرد و فواصل) در روند طراحی دیوار پایدارسازی شده به روش میخکوبی (یا نیلینگ) ارزیابی می­شوند. برای تامین ظرفیت خمشی اضافی در اطراف سر میخ (یا مسلح‌کننده نیلینگ) از سیستم تقویت تکمیلی (میلگردهای WALER) استفاده شود. میلگردهای waler شامل دو میلگرد افقی و دو میلگرد قائم می­باشد (یک میلگرد در هر طرف سر میخ (یا مسلح‌کننده نیلینگ)).

• ساخت روکش دائمی دیوار پایدارسازی شده به روشمیخکوبی (یا نیلینگ)

برای ساخت یک روکش دائمی پیمان کاران از روش های مختلفی استفاده میکنند.

این روش ها عبارتند از:

1. روش شاتکریت مسلح،
2. بتن مسلح درجا،
3. بتن پیش  هستند.

در ادامه این روش ها را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.

• شاتکریت مسلح

ضخامت روکش دائمی در شاتکریت مسلح معمولاً بین 150 تا 300 میلی متر است. این ضخامت شامل ضخامت روکش موقت نمی­گردد. روکش دائمی را می ­توان همزمان با خاک برداری یا کمی بعد از تکمیل آخرین مرحله روکش موقت و در مراحل انتهایی اجرا کرد. روکش شاتکریت با مش سیمی جوش شده یا مش میلگرد، تسلیح می­گردد. ضخامت روکش نهایی دیوار پایدارسازی شده  به دست می ­آید، هر لایه 50 تا 400 میلی متر است. به جهت دستیابی به اتصال مناسب بین روکش دائمی و میلگرد، سر میخ (یا مسلح‌کننده نیلینگ) بایستی کاملاً در روکش شاتکریت دائمی کپسوله شود.

• روکش درجا ریز

بطور کلی، الزامات و مقتضیات مخلوط شاتکریت و سیستم تقویتی مش سیمی در روکش دائمی مشابه روکش شاتکریت موقت می­ باشد. روکش ­های دائمی با شاتکریت مسلح معمولاً به میلگردهای waler نیاز ندارند. استفاده از مش سیمی با پوشش اپوکسی برای محافظت از خوردگی استفاده میکنند. تسلیح روکش دائمی معمولاً شامل یک شبکه میلگرد تقویتی استاندارد و میلگردهای waler است. معمولا این روکش ها بر روی سر میخ ها قرار میگیرند.

سیستم تسلیح تقریباً در مرکز ضخامت روکش قرار می­گیرد. زیرا خمش بین روکش­ های شاتکریت موقت و بتن درجا دائمی نیست. مزیت بتن مسلح درجا این است که سطح نهایی به لحاظ زیبا شناختی بسیار مطلوب و دلخواه بوده و کیفیت بتن همگن­تر می­باشد. عیب عمده آن نیاز به چارچوب کاری و زمان طولانی برای نصب روکش می­باشد. یکی از مزیت های استفاده از شاتکریت مسلح به عنوان روکش دائمی  صرفه­ جویی در هزینه­ ها و انرژی است.

همچنین بخوانید: نیلینگ چیست؟