سیستم‌های دوخت به پشت
گودبرداری غیر اصولی باعث سقوط دیوارهای گود یا ساختمان‌های کناری میشود، پس برای پیشگیری از بروز این مشکل و پایدارسازی آن‌ها استفاده از سازه‌های موقتی کاربرد دارد که به آن‌ها «سازه نگهبان» گفته میشود که از انواع سازه نگهبان می‌توان به روش دوخت به پشت و روش نیلینگ اشاره کرد که در این جا قصد داریم درباره آن‌ها صحبت کنیم.
سیستم دوخت به پشت چیست؟
سیستم دوخت به پشت را با عناوینی مانند «میل مهار» و «دوخت به پشت» می شناسند که در این روش، حفاری پشت سرهم صورت می‌گیرد. برای انجام این کار ابتدا گودبرداری حدود 2 تا 3 متر انجام میشود؛ بعد حفاری چاهک‌های افقی در چارچوب دیوار گود، انجام شده و کابل‌ها را درون آن‌ها می‌گذارند؛ سپس به وسیله دوغاب، کابل‌ها را در خاک مهار می‌کنند بعد کابل‌ها را با جک‌های مخصوص جداکرده و اقدام به مهارکردن انتهای کابل می‌کنند.
بتن را به درون چاهک‌ها انتقال داده و پس از سخت شدن آن اقدام به جداسازی کامل کابل‌ها از جک می‌کنند که این موضوع باعث افزایش نیروی پیش تنیدگی در کابل‌ها و کاهش رانش زمین میشود و برای عمق‌های بیشتر این کار را دوباره انجام می‌دهند.
مزایا سیستم‌های دوخت به پشت
مزایای سیستم دوخت به پشت شامل موارد زیر است:
- امکان کنترل کردن دگرگونی شکل‌های دیواره گود نسبت به روش نیلینگ
- ویژگیهای مکانیکی خاک با تزریق دوغاب به کابل‌ها
- ایمنی بالای این روش نسبت به سایر روش‌ها
- امکان مهار کردن دیواره گود با استفاده از خاک
- کم جا بودن سازه نگهبان در داخل گود
- کاهش رانش خاک
معایب سیستم‌های دوخت به پشت
سیستم‌های دوخت به پشت معایبی دارد که شامل موارد زیر است:
- نیاز به نیرویی با تخصص و خبره نسبت به سایر روش
- داشتن به دستگاه‌های خاص برای اجرا کردن آن
- نیاز داشتن به زمان زیاد برای اجرا ( البته با مدیریت صحیح می‌توان اجرای کلی کار را کاهش داد.)
- پرهزینه بودن
روش نیلینگ چیست؟
برای اجرای این روش، ابتدا ۱ تا ۲ متر گودبرداری شده سپس شکاف‌هایی با قطرهای ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر در دیواره‌های گود به شیوه افقی ایجاد میشود؛ بعد میلگردها با دوغاب سيمان پر می‌شوند که این کار برای جلوگيري از سایش ميلگردها و انتقال بهتر نيروها بين خاك و ميلگرد انجام میشود. سپس پوشش نهایی اجرا میشود که به شکل بتن درجا ریز، شاتکریت مسلح، و پانل‌های پیش ساخته انجام میشود که هدف از ساخت این دیواره پیشگیری از ازبین رفتن سطحی خاک، ایجاد سطح مناسب‌تر برای ساخت و سازهای آتی و افزایش بازدهی عملکرد سیستم خاک در بخش های نزدیک به دیواره گود است.
پوشش نهایی به شکل موقتی یا دائمی انجام میشود که از پوشش موقت برای حفظ صفحات تكیه‌گاهی و محافظت از خاك در برابر هوازدگی استفاده میشود که این کار قبل از ادامه حفاری به تراز بعدی صورت می‌گیرد؛ اما پوشش دائمی پس از بستن مهره‌ها و در پایان كار انجام شده و روی پوشش موقت قرار می‌گیرد.
مزایای نیلینگ
مزایای روش نیلینگ شامل موارد زیر است:
- در صورت بروز مانع در چاهک‌های حفاری شده، امکان برطرف کردن نقص ایجادشده وجود دارد.
- مناسب بودن برای فضاهایی با دسترسی سخت
- کاهش آلودگی صوتی و دوستدار محیط زیست بودن
- کاهش هزینه‌ها،نیروی کار و زمان
- قابل انعطاف بودن و سرعت اجرای بالا
- نیاز به مصالح کمتر
معایب نیلینگ
نیلینگ در کنار مزایا معایب زیر را دارد:
- نامناسب بودن برای زمین‌هایی در مجاورت با سفره آب‌های زیر زمینی و خاک‌های حساس
- احتمال سایش میخ‌های فلزی
- نیاز به نیروی ماهر و خبره
تفاوت‌ها و مقایسه روش نیلینگ و دوخت به پشت
تفاوت‌هایی بین روش نیلینگ و دوخت به پشت وجود دارد که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- کاهش هزینه‌ها در روش نیلینگ در مقایسه با روش دوخت به پشت
- در دسترس بودن فضای بیشتر جهت عبور و جابه‌جایی وسایل در روش نیلینگ
- کمتر مسلح شدن خاک در روش نیلینگ
- استفاده از تجهیزات کمتر در روش نیلینگ
شایان ذکر است که در روش نیلینگ، میلگرد از خود مقاومت نشان می دهد. اما در روش دوخت به پشت، میلگرد نقشی فعال دارد. به این صورت که در روش نیلینگ بعد از تغییر شکل خاک دیوار گودبرداری میشود و نیرو در میلگردها فعال می‌شوند. ولی در روش دوخت به پشت، وجود نیروی پیش تنیدگی در کابل‌ها سبب افزایش استحکام خاک میشود.
جمع‌‌بندی
همانطور که میدانید نیلینگ و دوخت به پشت، یکی از روش ها برای ساخت سازه‌های نگهبانی است. در این روش ابتدا باید ویژگیهای خاک، وجود چاه‌‌های آب زیرزمینی و سایر موانع بررسی و رفع شود. سپس با توجه به میزان بودجه و زمان مورد نیاز از یکی از این روش‌ها استفاده کرد.
همچنین بخوانید: روش‌های نصب میخ یا مسلح کننده نیلینگ
همچنین بخوانید: انواع روش های پایدار سازی
