اگر سرمایه گذار و یا صاحب کار ساختمان در حال ساخت هستید:
-حتما بررسی‌های مکانیک خاک را از طریق شرکت‌های معتبر و به صورت کامل و دقیق انجام دهید . از مهندس محاسب خود بخواهید که طرح گودبرداری و حفاظت گود که به یکی از روش‌های پایدارسازی مانند نیلینگ، انکراژ، تاپ دانTop-down ، سازه نگهبان و… انجام میگیرد را با استفاده از اطلاعات گزارش مکانیک خاک و با دقت زیاد انجام دهد.
همچنین از وی بخواهید که ساختمان‌ها و تأسیسات مجاور گود مورد نظر را دقیقا بررسی کند و در صورت نیاز اقدامات حفاظتی برای آنها را پیشنهاد کند .
-از مهندس ناظر و مجری خود بخواهید که حتما گزارش مکانیک خاک و نیز نقشه‌های اجرایی طراحی گود را کنترل کرده و در صورت وجود نقص، اشکال یا ابهام در آنها از تهیه‌کنندگان آنها بخواهید که موارد را برطرف کنند. (حفاظت گودها به روش‌هایی مانند نیلینگ، سازه نگهبان، تاپ دانTop-Down و … صورت می‌پذیرد)
-نقشه ها و طراحی‌های پایدارسازی گود، (پایدارسازی گودها به روش‌هایی مانند نیلینگ، سازه نگهبان، تاپ دانTop-Down و … صورت می‌پذیرد)، باید براساس گزارش بررسی های مکانیک خاک و توصیه های مشاور ژئوتکنیک تهیه شده باشند و مراحل کار، روش انجام گودبرداری (دستی، ماشینی) و مشخصات سازه‌های نگهبان و دیگر اقدامات حفاظتی شیب را به خوبی نشان دهند.
بهتر است که قبل از اجرای کار جلسه مشترکی با حضور مهندسین ناظر و مجری و محاسب و تماینده شرکت تهیه کننده گزارش مکانیک خاک برگزار کنید و مراحل و اشکالات و خطرات را مرور کنید. بهتر است در این جلسه پیمانکار یا مسئول فنی خاک برداری و مسئول اجرای سازه نگهبان نیز حضور داشته باشد.
اگر در مجاورت ساختمان شما قرار است تخریب و گودبرداری انجام شود:
-قبل از صدور پروانه و شروع گودبرداری باید بررسی‌های مکانیک خاک مناسبی انجام شده باشد.
-ساختمان شما باید مورد بررسی قرار گرفته و مهندس محاسب و یا ناظر با توجه به نوع بنا و عمق قرار گیری پی ساختمان شما نسبت به کف پی مورد نظر راجع به نیاز و نحوه ی حفاظت و مقاوم سازی آن اظهار نظر کرده و در صورت نیاز طرح‌های لازم را ارائه کرده باشد.
-در نقشه‌های اجرایی، نحوه‌ی گودبرداری و حفاظت از گود با سازه نگهبان باید به خوبی نشان داده شده باشد و این اقدامات برای محافظت از گود و ساختمان‌های مجاور کافی باشند. (پایدارسازی گودها به روش‌هایی مانند نیلینگ، سازه نگهبان، تاپ دانTop-Down و … صورت می‌پذیرد)
-دوره باز بودن گود باید زمان بندی مشخصی داشته باشد (زمان شروع گودبرداری، زمان برپایی سازه نگهبان، زمان خاتمه گودبرداری)
-مهندس ناظر و در صورت لزوم نماینده شرکت مکانیک خاک باید پر عملیات گودبرداری نظارت کافی اعمال کنند .
-گودبرداری و اجرای سازه نگهبان باید مطابق نقشه‌های اجرایی و مشخصات اجرایی (دستی، ماشینی) و اصول فنی پیش انجام شود. در صورت مشاهده هر گونه اقدام خطرناک مراتب را به مسئولین گزارش نمایید.
-در جریان انجام کار گودبرداری سعی کنید همه چیز را به خوبی زیر نظر داشته باشید و به ویژه با در نظر داشتن وضعیت ساختمان خود ایجاد هر گونه ترک، صدای غیرعادی ساختمان، نشست و غیره را بررسی نمایید و در صورت بروز اینگونه موارد فورا اقدامات لازم را انجام بدهید. این اقدامات حسب شرایط میتواند به صورت تخلیه فوری ساختمان، انعکاس موضوع به مسئولین پروژه و شهرداری جهت انجام اقدامات اصلاحی باشد.
-در صورتی که عملیات گودبرداری تأسیسات و لوله‌های شهری گاز، آب، برق و را به خطر انداخته مراتب را به مراجع مربوطه اطلاع دهید.
-مراقب باشید که گودبرداری بیش از حد مجاز به ساختمان شما نزدیک نشود. گاه بعضی با بی‌دقتی و یا به خاطر سهولت کار خود، زیر ملک شما را نیز خالی می‌کنند.
در صورتی که نقصی در انجام کارها مشاهده کردید:
-ابتدا از طریق مراجعه به مسئولین فنی ساختمان نظير مهندس ناظر، مجری یا مالک موضوع را به آرامی و محترمانه در میان بگذارید. در صورت نیاز می‌توانید به ناحیه و منطقه شهرداری و یا دیگر مراجع ذیصلاح مراجعه نمایید.
-به یاد داشته باشید که یکی از بهترین راه‌های کاهش خطرات گودبرداری، اتمام زودتر عمليات داخل گود و ایمن و پر کردن مجدد آن است. بنابراین مراقب باشید دخالت‌های شما موجب توقف و یا طولانی شدن زیاد و بیهوده کار نشود.
در صورتی که داخل گود کار میکنید:
– به خاطر داشته باشید که ريزش دیواره‌های گود می تواند ظرف چند ثانیه شما را به دام انداخته و در عرض چند دقیقه هلاک کند. وزن هر متر مکعب خاک ۱٫۶ تا ۲ تن است. اگر در زیر خاک ریزش کرده مدفون شوید در عرض کمتر از ۳ دقیقه خفه می‌شوید و حتی اگر زنده بیرون آیید، احتمالا بار خاک صدمات داخلی شدیدی به بدن شما وارد آورده است.
ریزش گود تنها خطر گودبرداری نیست و کمبود اکسیژن، هوای سمی، گازهای قابل انفجار و خطوط برق مدفون نیز ممکن است جزء خطرات باشند. در داخل گود به ویژه در محل‌هایی که خطر سقوط اشياء وجود دارد حتما از کلاه ایمنی استفاده کنید.
– در صورتی که در معرض برخورد با ترافیک عبوری هستید از پوشش‌های براق و شبرنگ استفاده کنید.
– مواظب خطر سقوط قطعات سست خاک یا سنگ باشید.
– در زیر بارهای آویزان نایستید و یا کار نکنید.
– از ماشین آلات خاکبرداری فاصله بگیرید.
– در صورتی که کارگرانی در پایین دست گود حضور دارند، بر روی دیوارها و با سطوح مشرف به گود کار نکنید .
– وارد گودی که نشانه‌ی تجمع آب دارد نشوید؛ مگر آنکه به خوبی محافظت شده باشید .
– در صورتی که داخل گود مشغول کندن دیواره با پای آن هستید، حتما باید فردی مطلع در بیرون از محوطه خطر، مراقب وضعیت پایداری گود و کار شما باشد.
– حتی المقدور از بریدن داخل پای دیوار با شیب و ایجاد شیب منفی (نیم طاقی) جهت اجرای پی‌ها جدا خودداری کنید. در صورتی که مجبور به این کار هستید، اولا سعی کنید این طول حداقل بوده و ثانيا در حین کار باید فردی مطلع (ترجیحا مهندس ناظر) مراقب وضعیت پایداری دیواره و کار شما باشد. حتما از کلاه و دیگر وسایل ایمنی استفاده کنید .
در صورتی که از طرف شهرداری یا دیگر نهادها، مسئول کنترل طرح و اجرای ساختمان هستید:
-برای گودبرداریهای عمده (گودبرداریهای با عمق بیشتر از عمق دیوارها یا پی‌های ساختمان مجاور و به فاصله نزدیکتر از عمق گودبرداری از مرز زمین) بهتر است که سازنده ساختمان حداقل ۳۰ روز قبل از شروع گودبرداری موضوع را به طور کتبی به مالکین اطلاع داده و رونوشت آن را به شهرداری ارائه نماید .
-قبل از صدور پروانه ارائه نقشه‌های سازه نگهبان و کنترل آنها توسط شهرداری ضروری است. کنترل سازه نگهبان طرف معابر عمومی بهتر است توسط معاونت فنی و عمرانی انجام شود.
-در گودهای با عمق بیش از ۲۰ متر قبل از صدور پروانه، ارائه گزارش بررسی‌های مکانیک خاک انجام شده از طریق شرکت‌های معتبر توسط مالک و کنترل آنها توسط شهرداری منطقه ضروری است.
سازنده ساختمان را موظف کنید که در نزدیکی محل کارگاه تابلویی با فرم یکسان برای اعلام مشخصات عمومی گودبرداری نصب کند که شامل اطلاعات زیر باشد:
تاریخ شروع گودبرداری (هفته)، تاریخ تکمیل گودبرداری (هفته)، تاریخ تکمیل ایمن سازی گود(هفته)، تاریخ خاتمه دوره باز بودن گود(هفته)، عمق گودبرداری، روش گودبرداری، روش حفاظت گود (پایدارسازی گودها به روش‌هایی مانند نیلینگ، سازه نگهبان، تاپ دانTop-Down و … صورت می‌پذیرد)، نام مهندس ناظر پروژه نام مهندس طراح پروژه، نام مشاور ژئوتکنیک پروژه، نام مهندس طراح گود، نام پیمانکار اجرای گود، نام مهندس ناظر گودبرداری
-در صورتی که برای حفاظت گود یا ساختمان مجاور (پایدارسازی و حفاظت گودها به روش‌هایی مانند نیلینگ، سازه نگهبان، تاپ دانTop-Down و … صورت می‌پذیرد) نیاز به انجام کارهای ساختمانی عمده در زمین با ساختمان مجاور باشد، نیاز به اخذ رضایت از مالک آن و یا صدور پروانه جداگانه‌ای خواهد بود.
بازرسی‌ها :
-گود و محل های اطراف آن و نیز سیستم‌های حفاظتي (حفاظت گودها به روش‌هایی مانند نیلینگ، سازه نگهبان، تاپ دانTop-Down و … صورت می‌پذیرد)باید هر روزه توسط فردی مجرب از نظر وجود هر گونه شواهد خطرناک نظیر گسیختگی گود، گسیختگی سیستم‌های حفاظتی و یا سازه نگهبان گود یا جریان آب، بازرسی شوند.
بازرسی باید قبل از شروع شیفت کار و در صورت نیاز در تمام ساعات کار انجام شود. همچنین بعد از هر بارندگی با شرایط خطرناک دیگر نیز الزامی است. این بازرسی‌ها فقط هنگامی مورد نیازند که خطری افراد شاغل در گود و ساختمان‌های مجاور را تهدید کند.
همچنین بخوانید: انواع گود از نظر پایداری دیواره
