انواع مهاریا مسلح‌کننده انکراژ:
با توجه به تکنیک‌های رایج مورد استفاده در ایالات متحده، میتوان مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ها را به سه نوع اصلی تقسیم بندی نمود:
1) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)های گمانه مستقیم که دوغاب آن بطور ثقلی تزریق میگردد. (نوع A)
2) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)های گمانه مستقیم که دوغاب آن تحت فشار تزریق میگردد. (نوع B)
3) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) های پس تزریق(نوع C)
نوع چهارمی از مهار ها نیز به نام مهارهای گشادشده (نوع D) وجود دارد که البته امروزه کاربرد چندانی بین تکنیک‌های اجرایی رایج ندارد. انواع مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ ) فوق‌الذکر در شکل 1 نمایش داده شده و در ادامه بطور مختصر تشریح شده اند.
<شکل 1. انواع سیستمهای مهارکوبی یا انکراژخاک (Littlejohn , 1990)
-
روشهای حفاری و تزریق انواع مهار یا مسلح‌کننده انکراژ:
روشهای حفاری برای هر کدام از این سه نوع مهارکوبی(یا انکراژ در سیستم نیلینگ) در خاک یا سنگ مشتمل بر حفاری دورانی، ضربه‌ای، دورانی- ضربه‌ای یا اوگری میباشد. جزئیات روشهای حفاری را میتوان در منابع جامعی چون Bruce (1989) مطالعه نمود. پروسه و روشهای مورد استفاده برای حفر گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) معمولاً توسط پیمانکار تعیین و انتخاب میگردد. در انتخاب یک روش ویژه حفاری بایستی شرایط کلی محل پروژه لحاظ گردد چرا که میتواند منجر به محدودیت‌هایی در تکنیک حفاری گردد.
روش حفاری نبایستی تاثیر سوء بر تمامیت پایداری سازه‌های موجود در مجاورت دیوار پایداربه روش مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) و یا سطح زمین اطراف پروژه دارا است. سست شدن بیش از حد خاک درون گمانه و خاک سطح زمین در اثر حفاری از دلایل اصلی خسارت بر سازه‌های اطراف میباشد. برای مثال، استفاده از اوگر توخالی با قطر بزرگ برای حفاری گمانه در ماسه‌ها و شن‌ها بسیار خطرناک میباشد، چرا که چنین اوگری به خاطر پره‌های موجود در بدنه مته، حجم زیادی از خاک را در مقایسه با محیط خالص بدنه اوگر حفاری مینماید. این امر خود منجر به کاهش پایداری گمانه میشود. در خا‌‌‌ک‌ها یا سنگ‌های ناپایدار، گمانه حفاری غلافگذاری میشود. گمانه‌های غلافگذاری شده، برای خارج نمودن خاک و سنگ حفر شده از درون گمانه، از هوا یا آب استفاده میشود. در هنگام استفاده از هوا برای پاک نمودن گمانه بایستی دقت نمود که فشار زیاد هوا میتواند منجر به کاهش ناخواسته درصد رطوبت خاک و یا خروج ریزدانه‌ها از درون گمانه شود که این امر خود منجر به افزایش پتانسیل ریزش گمانه گردیده و یا حتی فشار زیاد هوا میتواند منجر به تورم و روزدگی خاک سطح زمین گردد.
الف) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) یا انکر های گمانه مستقیم که دوغاب آن بطور ثقلی تزریق میگردد (نوع A)
مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)های گمانه مستقیم با تزریق ثقلی دوغاب، معمولاً در سنگ‌ها و نهشته‌های خاکی چسبنده خیلی سفت و سخت با استفاده از روش حفاری دورانی یا اوگر تو خالی اجرا میگردند. استفاده از لوله تِرِمی برای تزریق مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) در گمانه‌های مستقیم کاربرد دارد. بسته به ایستائی و پایداری خاک جداره گمانه، میتوان گمانه را با غلاف یا بدون غلاف اجرا نمود. مقاومت مهار (یا مسلح انکراژ) های تزریقی در مقابل پولاوت (گسیختگی ژئوتکنیکی) به مقاومت برشی بسیج شده در سطح مشترک خاک- دوغاب بستگی دارد.
ب) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) های گمانه مستقیم که دوغاب آن تحت فشار تزریق میگردد (نوع B)
مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) های گمانه مستقیم با تزریق فشاری دوغاب عمدتاً برای خاکهای دانه‌ای درشت‌دانه و سنگ‌هایی با ترک و شکاف کم مناسب میباشد. همچنین این نوع مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) در خاکهای غیرچسبنده ریزدانه نیز کاربرد دارد. در این نوع مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) تزریق در ناحیه پیوندی تحت فشار بالاتر از 0/35 مگاپاسگال صورت میگیرد. گمانه معمولاً با استفاده از اوگر توخالی یا تکنیک‌های دورانی همراه با غلاف موقت حفر میگردد. همزمان با بیرون‌کشیدن اوگر یا غلاف، تزریق تحت فشار انجام میشود مادامیکه کل طول پیوندی مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) تزریق گردد. به دلایل زیر، در این روش تزریق مقاومت پولاوت نسبت به روش تزریق با لوله تِرِمی افزایش می‌یابد:
1) افزایش تنش نرمال (فشار همه جانبه) در حباب تزریق ناشی از تراکم مصالح اطراف حباب تزریق
2) افزایش قطر موثر حباب دوغاب
ج) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ( یا انکر در سیستم نیلینگ) های پس تزریق (نوع C)
اگر پس از اجرای مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) گمانه مستقیم با تزریق ثقلی، چند مرحله پس تزریق با تاخیر زمانی به منظور حجیم شدن ناحیه تزریق صورت پذیرد، نتیجه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) پس تزریق خواهد بود. هر مرحله تزریق با یک یا دو روز فاصله صورت میگیرد. پس تزریق از میان یک تیوب تزریق مهر و موم انجام میپذیرد که این تیوب همزمان با تاندون مستقر است. تیوب مجهز به سوپاپ‌های کنترل در ناحیه پیوندی میباشد. سوپاپ کنترل این امکان را میدهد که تزریق ثانویه بعد از تزریق اولیه تحت فشار بالا صورت گیرد. تزریق فشار بالا ترک‌هایی در دوغاب اولیه ایجاد میکند و قطعات جدا آن را با فشار به داخل توده خاک میراند که منجر به بزرگ شدن حجم دوغاب و ناحیه تزریق میگردد. پس تزریق را میتوان به دو روش متفاوت انجام داد. در روش اول از یک پکر برای عایق کردن سوپاپ‌ها استفاده میشود. در روش دیگر دوغاب از میان تیوب پس تزریق، بدون کنترل باز بودن سوپاپ‌ها تزریق میشود.
د) مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) های گشادشده (نوع D – underreamed)
مهار (یا مسلح انکراژ)های گشادشده در واقع گمانه‌هایی هستند که با لوله تِرِمی تزریق میشوند، با این تفاوت که طی تزریق به تدریج، قطر گمانه بزرگتر شده و گمانه گشاد میشود. از این نوع مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) میتوان در نهشته‌های خاکی چسبنده سفت تا سخت استفاده نمود. علاوه بر برش جداره، که مکانیزم اصلی برای انتقال بار در تمامی انواع مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)ها میباشد، امکان بسیج و انتقال مقاومت از طریق پلیت باربر سر مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) نیز وجود دارد. در طی پروسه شکل‌گیری و گشادشدگی گمانه بایستی دقت مضاعفی بر پاکسازی درون گمانه صورت گیرد.
