مهندسی ژئوتکنیک در پایدارسازی گود ها
بهطور کلی در مهندسی ژئوتکنیک در پایدارسازی گود ها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …)، طراحی به روش اجرا وابسته است. به عنوان مثال طراحی شمع مورد استفاده در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …) وابسته به روش اجرای آن است.
در ژئوتکنیک، برخلاف رشتههای دیگر مانند سازه، فرآیند ساخت و نصب در کارخانه انجام نمیشود، بنابراین کنترلها به مراتب با دقت کمتری انجام میگردد. زمین نیز به دلیل طبیعتش باعث افزایش عدم قطعیت و ریسک در طراحی و اجرای پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ ، انکراژ، تاپ دان و …) میگردد.
همچنین به دلیل اینکه طراحی ژئوتکنیکی، بخشی از طراحی سازهی اصلی است، بین طراحی ژئوتکنیکی و سازهای و همچنین ملاحظات اجرایی آنها نوعی برهمکنش وجود دارد.
روش طراحی و اجرا در مهندسی ژئوتکنیک در پایدارسازی گود
در طراحی و اجرای سنتی پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …)، فرآیند معمولا به صورت یک طرفه میباشد، اگرچه در صنعت و در برخی از رشتههای مهندسی روش فوق در بسیاری از موارد پاسخگوی نیازها است؛ اما در مهندسی ژئوتکنیک، به دلیل عدمقطعیتهای فراوان و پراکندگی زیاد دادهها، پیشبینیهای اولیه، بسیار تقریبی میباشد، لذا در مرحله اول، دو راهکار به ذهن خطور میکند:
- استفاده از ضرایب اطمینان بالا در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، میکروپایل ، تاپ دان و …) به دلیل عدمقطعیتها، که این امر منجر به طراحیهای محافظهکارانه و غیراقتصادی شدن طرح، خصوصا در پروژههای بزرگ میگردد.
- استفاده از میانگین و متوسط نتایج دادهها و مطالعات در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …)، که این روش نیز دارای ایمنی پایین است. زیرا ممکن است متوسط دادهها در بسیاری از موارد، بیانگر شرایط واقعی نباشد.
- راهکار سوم نیز در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …) و در پروژههای عملی، توسط Terzaghi بهکارگرفتهشد، که به نام روش تجربی معروف گردید.
چهارچوب این روش بعدها توسط Peck (1969) توسعه دادهشد و تحت عنوان روش مشاهدهای در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …) معرفی گردید. در این روش، طرح اولیه و شیوه اجرا در طی پیشرفت پروژه به صورت پیوسته و براساس مشاهده شرایط واقعی اصلاح میگردد.
به دلیل عدمقطعیتها در مهندسی ژئوتکنیک در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …)، روش مشاهدهای در بسیاری از موارد، تنها راه حل عملی مسایل ژئوتکنیکی میباشد. برایناساس به نظر میرسد در پایدارسازی گودها (پایدارسازی گود توسط سازه نگهبان ها، نیلینگ، انکراژ، تاپ دان و …)، اطلاعات و دادههای طراحی و اجرا مدام در حال تغییر میباشند، لذا فرآیند طراحی یکطرفه نخواهدبود.
همچنین بخوانید: اصلاحات انجمن مهندسی عمران (ICE) در پایدارسازی گود