مراحل اجرا کردن گود پایدارشده به روش مهارکوبی یا انکراژ
پرسنل نظارت بر مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)ها بایستی با جزئیات رهنمودهای ساخت مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) و پروسه نظارت پیشنهادی در (PTI (1996 و (AASHTO (1990 آشنا باشند. به جز مواردی که در اسناد پروژه مشخص شده است، انتخاب روش‌های حفاری و تجهیزات ساخت مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)ها بایستی به صلاحدید و اختیار پیمانکار گذاشته شود. ناظر موظف است مشکلات روش نصب و اجرا را رصد و ثبت کند. جاییکه مشکلی در نصب رخ دهد، ناظر باید در خصوص چگونگی اصلاح پروسه برای رفع مشکل با پیمانکار مشورت کند. هر گونه اصلاح که مغایر با طبق دفترچه مشخصات پروژه باشد، بایستی قبل از اجرا بصورت مکتوب توسط مهندس طراح تایید شود. همچنین ناظر بایستی با روش‌های پیشنهادی ساخت و اجرای مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ها آشنا باشد و قادر به تشخیص کارآمد یا نارکارآمد بودن هر روش بسته به شرایط باشد.
-
حفر گمانه مهار یا مسلح‌کننده انکراژ
روش‌های حفر گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) به عهده و صلاحدید پیمانکار گذاشته میشود. در انتخاب روش حفاری دغدغه‌‌های مشخص شده در طرح همچون آلودگی صوتی، ارتعاش، آرایش گمانه‌ها، و آسیب به سازه‌های مجاور موجود لحاظ میگردد. ناتوانی پیمانکار در حفر گمانه پایدار با ابعاد کافی و با رواداری‌های مشخص شده ممکن است منجر به اصلاح روش حفاری شود.
گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) بایستی در موقعیت مشخص شده و با رواداری مذکور در نقشه‌های تایید شده حفر شود. رواداری حفاری شامل طول، زاویه، و قطر میشود. معمولاً اضافه حفاری بیشتر از طول طرح به منظور پاکسازی راحت‌تر و بهتر گمانه امری رایج است. مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) را نباید در موقعیتی حفر نمود، که برقراری اتصال بین اجزاء مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) مستلزم خم نمودن تاندون باشد. زاویه گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) نسبت به افق یا قائم بایستی در شروع و در حین حفاری کنترل شود.
نوع خاک و سنگ و نیز شرایط زمین بایستی در طی حفاری گزارش و ثبت شود. شرایط پیش بینی نشده به دقت مستند گردد، و از آن خاک‌ها نمونه‌برداری شود. برای شناسایی زمین و شناسایی احتمال ریزش گمانه، میبایست خاک استخراجی از گمانه‌ها طبقه‌بندی شود. زمین‌های مستعد ریزش شامل موارد زیر هستند:
- خاکهای غیر چسبنده پایینتر از تراز آب زیرزمینی
- سنگها با ترکخوردگی و درجه هوازدگی زیاد
- زمینی که فشار آب آرتزین در آن وجود دارد
نشانه‌های ریزش شامل موارد زیر میباشند:
- ناتوانی و دشواری در بیرون کشیدن مته (ابزار) حفاری
- حجم زیاد خاک حفر شده با پیشروی کم یا ناچیز مته در گمانه
- گمانهای با قطر بزرگ و غیر معمول در مقایسه با دیگر گمانه‌ها
- نشست زمین در امتداد بالای گمانه
- ناتوانی و دشواری در وارد کردن تاندون تا طول کامل گمانه حفر شده
جاییکه ریزش بیش از حد رخ میدهد، حفاری باید متوقف شده و از روش‌های حفاری جایگزین همچون استفاده از سیال حفاری یا غلاف-گذاری برای پایدارسازی جداره گمانه استفاده شود.
گل یا فوم حفاری مورد استفاده در حفر گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) باید مورد تایید دفترچه مشخصات یا مهندس طراح پروژه باشد. در گمانه‌های بدون غلاف نباید از گل بنتونیت استفاده شود، چرا که گل بنتونیت پیوند بین خاک – دوغاب را تضعیف خواهد نمود. کنترل و دفع سیال حفاری (آب، گل حفاری و فوم) به عهده و مسئولیت پیمانکار است.
-
استقرار تاندون‌ها در داخل گمانه حفر شده
بعد از حفاری، گمانه‌های حفر شده با غلاف و بدون غلاف بایستی در تمام طول پاکسازی شوند و مصالح حفر شده و زاید از داخل طول طرح دفع شود. برای گمانه‌های بدون غلاف در خاکهای غیر چسبنده، بایستی از پاکسازی بیش از حد و مضاعف پرهیز نمود، چرا که منجر به کنده شدن و ریزش بیشتر خاک جداره گمانه خواهد شد. بعد از تکمیل پاکسازی، گمانه‌های بدون غلاف باید با آیینه، چراغهای قوی و با نور زیاد، یا با کاوش و تفحص عینی بازدید شوند. اگر گمانه قبل از استقرار تاندون تزریق شود، برای اطمینان از استقرار تاندون با طول کامل در داخل گمانه، بایستی عمق گمانه اندازهگیری شود. گمانه های حفر شده را میتوان تمیز تلقی شوند، اگر بتوان طول کامل تاندون را به راحتی در داخل گمانه قرار داد.
برای اطمینان از حصول حداقل طول پیوندی و غیر پیوندی برابر با حداقل مقادیر مشخصه برای مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)، ابعاد هر تاندون بایستی کنترل شود. ممکن است طول مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ها به خاطر حریم املاک مجاور محدود شود. روکشها، غلافها، و روکشهای کپسوله بایستی بدون آسیب دیدگی باشند. آسیب و خسارت به لایه های محافظ بایستی مرمت و بازسازی شود، در غیر اینصورت مجاز به استفاده از آن تاندون آسیب دیده نمیباشیم.
استقرار تاندون ها
دقیقاً کمی قبل از استقرار تاندون، سطوح نمایان و اکسپوز فولاد بایستی از بابت مقدار خوردگی نظارت و بازرسی شود. پوسته‌ها و فلس‌های زنگار بایستی پاک شوند به نحویکه حفرات و چاله‌های ریز محتمل موجود در سطح تاندون پدیدار شوند. جاییکه خوردگی به عمق فولاد نفوذ کرده باشد، فولاد مناسب استفاده نیست. حضور زنگار سبک و نازک پوسته نشده مضر شناخته نمیشود و نمیتواند منجر به رد کردن تاندون و عدم پذیرش آن شود. طول پیوندی تاندون بایستی از هرگونه مواد زائد و خارجی و اضافی پاک شود.
در مرجع(Sason (1992، تصاویر و عکس‌های رنگی درجات مختلف خوردگی روی تاندون‌ها را نشان میدهند. این عکس‌ها میتواند بسیار کاربردی و ابزاری مفید برای نظارت و کنترل خوردگی باشد. (عکس هارو دانلود کن)
متمرکزکردن بایستی در فواصل لازم و با اندازه مناسب و به دقت و محکم روی تاندون‌ها نصب شوند، چنان چه دوغاب تزریقی بتواند آزاد جریان بیابد و پیش رود. فاصله‌دهنده‌ها باید رشته‌های کابل را از هم جدا کنند به نحویکه دوغاب با ضخامت کافی هر رشته را پوشش دهد و از در هم تابیدن و تداخل رشته‌های مجاور جلوگیری کند. مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) های خاکی اجرا شده بوسیله اوگر توخالی معمولاً نیاز به متمرکزکننده ندارند، اگر طی خارج نمودن اوگر، گمانه بطور کامل از دوغاب با اسلامپ کمتر از 225 م.م. پر شود. همچنین زمانیکه فشار تزریق مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) در خاکهای دانه‌ای تیز گوشه از 1 مگاپاسکال بیشتر باشد (تزریق فشار بالا)، لزومی به استفاده از متمرکزکننده نمیباشد.
اگر در طی نصب و اجرا گمانه ریزش کند، تاندون بیرون کشیده شده و گمانه مجدد حفر میشود. نباید تاندون را با ضربه و کوبش مستقر نمود، یا از طول تاندون (طول غیر پیوندی) برید. در برخی موارد که گمانه ریزشی است، پیمانکار ممکن است مایل به حذف تاندون و یا بریدن از طول تاندون باشد به نحویکه تاندون با طول کوتاه‌تری اجرا گردد. با کوتاه کردن طول پیوند ممکن است مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) نتواند معیارهای پذیرش آزمایش بارگذاری را برآورده کند، و نهایتاً رد شود.
-
تزریق مهار یا مسلح‌کننده انکراژ
جهت به حداقل رساندن پتانسیل ریزش گمانه، تزریق بایستی یا قبل از استقرار تاندون مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) انجام شود یا بلافاصله (تا جایی که ممکن است) پس از استقرار تاندون. گمانه‌های باز (بدون غلاف یا بدون سیال حفاری) به مدت بیش از 8 الی 12 ساعت، بایستی قبل از استقرار تاندون یا تزریق (PTI, 1996) مجدداً پاکسازی شوند. تجهیزات تزریق باید امکان تزریق پیوسته و تکمیل تزریق مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) در کمتر از یک ساعت را فراهم آورد (PTI, 1996). در تاندون‌های کابلی، رشته‌های کابل بایستی به صورت صاف و مستقیم و بدون اعوجاج باشند تا امکان استقرار مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) تا زمانیکه هنوز دوغاب سفت نشده و خود را نگرفته، وجود داشته باشد.
تزریق تاندون بایستی در یک مرحله اجرا شود. در تزریق تک مرحله‌ای، طول‌های پیوندی و غیر پیوندی طی یک مرحله تزریق، با دوغاب پر میشوند. تزریق طول غیرپیوندی بایستی به صورت ثقلی یا تحت فشار کم صورت گیرد. گمانه باید تا فاصله 300 الی 600 م.م. از شیپوری سر مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) تزریق شود.
دوغاب از پایین‌ترین قسمت گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) تزریق میشود تا گمانه بدون تشکیل حباب هوا و حفره و خلل و فرج پر شود. زمانیکه تیوب تزریق، اوگر، یا غلاف بیرون کشیده میشود، دوغاب بایستی بطور پیوسته جریان یابد. سرعت بیرون کشیدن بایستی کمتر از سرعت ریختن دوغاب باشد، تا نقطه خروج دوغاب از دهانه تیوب (یا غلاف و اوگر) همواره داخل (پایینتر از سطح) دوغاب باشد.
تجهیزات تزریق
تجهیزات تزریق معمولاً شامل گیج فشار پمپ میباشد. گیج بایستی کنترل بشود و حداقل روزی یکبار تمیز شود. افت هِد در طول لوله دوغاب باید با استفاده از طول شلنگ تزریق و اختلاف ارتفاع بین گیج فشار و نقطه تخلیه دوغاب محاسبه شود. اگر دوغاب با اسلامپ پایین استفاده شود و یا مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) خیلی بلند باشد، ممکن است افت هِد دوغاب زیاد باشد.
ناظر بایستی حجم دوغاب تزریقی را اندازه بگیرد و ثبت کند. مصرف (خورند) دوغاب با رابطه “حجم واقعی دوغاب تزریقی” تقسیم بر “حجم برآوردی گمانه” تعریف میشود. مصرف (خورند) بیش از حد دوغاب نشانگر این است که دوغاب از طریق ترک‌های هیدرولیکی موجود در زمین و خاک اطراف فرار میکند یا به داخل حفرات ناشی از ریزش گمانه یا حفراتی که از پیش در زمین موجود بودند (مناطق کارستی، توده شنی و سنگریزه با تخلخل بالا) جریان مییابد. اگر فشار تزریق بالا باشد امکان ایجاد ترک‌های هیدرولیکی وجود دارد.
البته زمانیکه فشار تزریق کم تا متوسط است ولی گمانه مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) در عمق کمی قرار دارد و سربار خاک سبکی روی آن است نیز احتمال وقوع ترک هیدرولیکی وجود دارد. در زمین‌هایی که فرار دوغاب زیادی پیشبینی میشود، ممکن است تزریق مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ها با ابزارهای کنترل کننده خاص (GCDs) انجام شود. این نوع تزریق مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) مختص و منحصر است به جاییکه نوارهای ژئوتکستایل یا تیوبهای فولادی تاخورده (folded) در زمینی نصب میشوند که متعاقباً با دوغاب پر میشود.
زمانیکه از اوگر توخالی برای حفاری استفاده میشود، زمانیکه پیمانکار سر اوگر را از طول پیوندی بیرون میکشد، نباید اوگر را معکوس دوران دهد. این اجرا باعث اختلاط و ترکیب خاک با دوغاب میشود، که مقاومت دوغاب را کاهش خواهد داد. اما میتوان برای آزادسازی و رهاسازی سر مته از اوگر، اوگر را یکبار در ته گمانه معکوس چرخاند.
پروسه پس تزریق، با تزریق دوغاب تحت فشار بالا بعد از گیرش اولیه دوغاب طول پیوندی صورت میگیرد. تاندون بایستی قبل از نصب و استقرار تاندون، برای پس تزریق مجهز باشد.
-
اجرای مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ها یا انکر
پس از اتمام تزریق دوغاب، مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) بایستی اجرا گردد. مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) و تاندون بایستی بطور مناسب و دقیق امتداد یابند و پیوستگی سیستم محافظ خوردگی اطراف مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) بایستی حفظ شود. شیپوری بایستی بدون آسیب و خسران باشد و با محافظ خوردگی طول غیر پیوندی هم‌پوشانی داشته باشد. شیپوری ممکن است لغزیده و به طرف پایین سر بخورد و تمام طول آن بصورت محکم و فیکس روی طول غیر پیوندی هم‌پوشان شود، در این موارد نیاز به اجرا کردن مهر و موم با تزریق دوغاب نیست. نصب شیپوری نبایستی منتج به آسیب و خسارت محافظ خوردگی طول غیر پیوندی شود.
پلیت باربر مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) بایستی عمود بر تاندون نصب شود. تاندون نیز بایستی بدون خمیدگی یا تاب خوردگی المان فولاد پیش‌تنیدگی در مرکز پلیت قرار گیرد. محافظ خوردگی در طول غیر پیوندی نبایستی قبل از، در طی و بعد از پیش‌تنیدگی با پلیت باربر در تماس باشد. برای ممانعت از لغزش تاندون و تضمین عملکرد مناسب و گاز گرفتن به موقع تاندون و عدم بازگشت به داخل تاندون پس از lock-off، گوه‌ها بایستی از زنگار تمیز و زدوده شوند.
بعد از آزمایش مهار (یا مسلح‌انکراژ) و lock-off کردن آن، شیپوری بایستی طبق دفترچه مشخصات طرح با دوغاب پر شود و پوشش بدهیم. بعد از گیرش دوغاب تراز دوغاب در شیپوری و کاور دوغاب بایستی کنترل شود (برای اطمینان از پر شدن کامل شیپوری). در صورت نیاز، برای پر شدن کامل شیپوری بایستی تزریق مجدد انجام شود.
