مانیتورینگ در سیستم مهارکوبی یا انکراژ
مانیتورینگ در سیستم مهارکوبی، یک مکانیزم حیاتی و اصلی است برای تضمین تطابق اجرای سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) با نقشه‌ها و دفترچه مشخصات پروژه. پایش کوتاه مدت و بلند مدت برای ارزیابی عملکرد سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) اجرا میشود.
مجموعه فعالیتهای نظارت بر ساخت و اجرا بسته به روش قرارداد (گام به گام، عملکرد، یا طراحی و ساخت توسط پیمانکار)، می تواند توسط عوامل و مهندسین کارفرما، یا توسط عوامل پیمانکار و یا ترکیبی از این دو صورت گیرد، در حالیکه پایش عملکرد سیستم معمولاً توسط عوامل کارفرما انجام یا مدیریت می شود.
نظارت درست و دقیق، نقش حیاتی در تحقق یک سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) با کیفیت بالا بازی می‌کند، و منتج به عملکرد مطلوب سیستم در عمر بهره‌برداری می‌گردد. مجموعه فعالیتهای نظارت ممکن است شامل ارزیابی موارد زیر باشد:
- تطابق اجزا و قطعات سیستم طبق دفترچه مشخصات مصالح
- تطابق‌داشتن روشهای ساخت طبق دفترچه مشخصات اجرا
- مطابقت دفترچه مشخصات عملکرد کوتاه مدت
گزارش شماره 27 نیروی کار آشتو (AASHTO, 1990)، حاوی اطلاعاتی با ارزش در خصوص چگونگی نظارت بر ساخت سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) میباشد، که در قالب راهنمای نظارت بر سیستم‌های مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) آمده است.
مانیتورینگ چگونه است؟
مانیتورینگ در سیستم مهارکوبی، ممکن است شامل اندازه‌گیری و ابزارسنجی کوتاه‌مدت و بلندمدت عملکرد سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) باشد. مدل کوتاه مدت (در حین ساخت) را معمولاً به مانیتورینگ عملکرد سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) شده در طی آزمایش بارگذاری (عملکرد، شاهد، و خزش ممتد) محدود می‌کنیم.
در برخی موارد، مانیتورینگ کوتاه مدت ممکن است شامل، مانیتورینگ جابجایی جانبی دیوار پایدارسازی شده و نشست‌های سطح زمین و سایر اندازه‌گیری‌ها باشد، که اغلب اوقات دلیل آن، الزامات عملکردی میباشد.
مانیتورینگ در سیستم مهارکوبی به صورت بلند مدت سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ)، معمولاً شامل ادامه اندازه‌گیری های مانیتورینگ کوتاه مدت می باشد.
فعالیتهای نظارتی در روشهای مختلف قرارداد
برای یک سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) ساخته شده به روش گام به گام، نظارت توسط عوامل کارفرما و بر اساس الزامات تعیین شده در نقشه‌ها و دفترچه مشخصات تهیه شده توسط کارفرما انجام میشود.
مسئولیت پیمانکار تبعیت و استناد از نقشه‌های پروژه و دفترچه مشخصات است. نظارت (کارفرما) برای اطمینان از انطباق دقیق هر یک از اجزاء طبق نقشه‌ها و دفترچه مشخصات انجام میشود.
در روش قرارداد عملکردی، پیمانکار در مقایسه با روش گام به گام بیشتر در عرصه نظارت درگیر است. در این روش نظارت عوامل و مهندسین کارفرما مطابق با نیازها و شرایط دفترچه مشخصات محدود به بررسی رعایت الزامات مربوط به مصالح، تجهیزات، رواداری‌های ساخت و ترتیب و توالی اجرا، انجام خواهند داد. پیمانکار تجهیزات و پروسه ساخت را انتخاب می‌کند و در قبال تضمین برآورد معیارهای عملکرد توسط سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) تکمیل شده مسئول است.
در روش طراحی و ساخت توسط پیمانکار، همه فعالیتهای نظارتی مورد نیاز یا توسط پیمانکار انجام میشود و یا مسئولیت مستقیم آن طبق نقشه‌های تضمین کیفیت از قبل تایید شده، بر عهده پیمانکار است. البته، آزمایش‌های تصادفی کنترل کیفیت نیز توسط عوامل و مهندسین کارفرما انجام میشود.
تدارکات و آماده‌سازی‌های قبل از شروع پروژه
قبل از ساخت، ناظر بایستی در خصوص پروژه و الزامات آن، به ویژه در خصوص مسئولیت‌های نظارتی، شرایط سایت و زیرسطحی، نحوه برگزاری جلسات با پیمانکاران عمومی و همه پیمانکاران جزء (پیمانکار دیوار و پیمانکار خاکبرداری) که درگیر اجرا و ساخت دیوار می باشند، توجیه شود.
ناظر باید عملکرد مورد نظر از سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) و هر یک از اجزاء دیوار پایدارسازی شده را به خوبی درک کند، به ویژه اجزائی که در پایداری سیستم دخیل هستند.
منابع اطلاعاتی ناظر بایستی شامل گزارش‌های ژئوتکنیکی، نقشه‌های قرارداد و پیمان، و دفترچه مشخصات پیمان باشد. قبل از شروع پروژه، ناظر و مهندس پروژه می بایست طی جلساتی، به بحث و تبادل نظر در خصوص جنبه‌های بحرانی و حیاتی طرح، و شرایط بالقوه و محتمل مشکل‌ساز زیرسطحی و سایت پروژه بپردازند.
نظارت و ارزیابی مصالح ساخت
دفترچه مشخصات قرارداد برای سیستم مهارکوبی (یا انکراژ در سیستم نیلینگ) شامل شرح نحوه پذیرش مصالح و المانهای پیش‌ساخت مورد استفاده در دیوار پایدارسازی و اجزاء مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) میباشد. اجزاء عمومی دیوار پایدارسازی شامل تیرهای فولادی، بتن سازه و کم عیار، روکش‌های الواری، المانهای مختلف زهکشی شامل ژئوسنتتیکها، زهکش‌های سنگدا‌‌ن‌طور و لوله‌ها، همچنین المان روکش پیش‌ساخت یا بتن درجا می باشد.
اجزا عمومی مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) شامل تاندونهای پیش‌ساخته (یا ساخت در محل)، گوه‌ها، دوغاب، فاصله دهنده‌ها، متمرکزکننده‌ها، و مصالح ضدخوردگی همچون گریس‌ها و واکس‌ها و همچنین بتن میشود.
دفترچه مشخصات، حداقل الزامات مصالح دیوار پایدارسازی و مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) و المانهای پیش‌ساخته را شرح می‌دهد.
این حداقل الزامات ممکن است یا به صراحت تعریف شود یا به استانداردهایی همچون AASHTO یا ASTM ارجاع داده شوند.
الزامات صریح ممکن است مربوط به یک المان تاییدی همچون روکش‌های پیش‌ساخته ویژه یا مشخصه‌هایی همچون شکل، ابعاد، یا خصوصیات مصالح باشد. توصیه‌های موجود برای انبار کردن و حمل و نقل مصالح مورد استفاده معمولاً در دفترچه مشخصات ذکر میشود.
تطابق با الزامات دفترچه مشخصات معمولاً به روشهای زیر ارزیابی و بررسی می شود:
- بازبینی گواهینامه‌های کارخانجات و تولید کنندگان، ارائه‌ی پیمانکار
- بازبینی سابقه و تاریخچه محصول تولیدی و نظارت‌های چشمی در محل
- آزمایش‌های تایید و انطباق
همه مصالح و المانهای پیش‌ساخته ارسالی به سایت بایستی قبل از نصب و اجرا بطور چشمی به لحاظ هندسه و ابعاد بازبینی و کنترل شوند، و هر گونه نقص و عیب مربوط به تولید یا آلودگی یا آسیب در جابجایی و حمل و نقل شناسایی شود.
همه مصالح غیر منطبق رد می شوند، مگر آنکه اصلاحات مناسبی مطابق با دفترچه مشخصات یا تاییدیه و دستور کار مکتوب مهندس پروژه (یا کارفرما) انجام شود.
نظارت و ارزیابی مصالح دیوار پایدارسازی
در مانیتورینگ در سیستم مهارکوبی، المانهای فولادی شامل سپری‌ها و تیرهای نگهبان معمولاً بر اساس گواهینامه‌های آزمایش‌ها، توسط کارخانه تولید کننده پذیرش می شوند.
خصوصیات لیستی روی گواهینامه کارخانه بایستی کنترل و با اطلاعات دفترچه مشخصات انطباق داده شود.
نبایستی آسیب و ایراد قابل مشاهدهای در سپری ها یا تیرهای نگهبان وجود داشته باشد.
سپری ها بایستی صاف و مستقیم و بدون اعوجاج و خم و قوس باشند.
قفل و بست لبه های آنها، خوب به هم چفت باشد. طول تیرهای نگهبان را باید طبق جدول تاییدی در نقشه‌های پروژه بررسی کنیم.
دوغاب سیمانی مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) معمولاً بر اساس نتایج آزمایش‌های انجام شده روی مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) های تکمیلی شده و استفاده از انواع سیمان‌های مورد تایید پذیرفته میشود.
فقط میتوان از مواد افزودنی مجاز طبق دفترچه مشخصات یا طبق تاییدیه مهندس طراح استفاده نمود. ممکن است در طی تزریق دوغاب مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) نمونه‌های مکعبی تصادفی زیادی از دوغاب اخذ شود، اما آزمایش روی دوغاب معمولاً فقط در صورت وقوع گسیختگی، و برای تشخیص علل گسیختگی مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) انجام میشود.
بتن سازه‌ای و کم عیار بایستی با حداقل الزامات مقاومتی و نوع سیمان مذکور در دفترچه مشخصات منطبق باشد. فقط میتوان از افزودنی‌های مجاز طبق دفترچه مشخصات یا تایید مهندس طراح استفاده نمود.
سطوح نمایان پانل‌های پیش‌ساخته بایستی یکنواخت و هم‌باد بوده و مطابق با دفترچه مشخصات باشد. سطوح غیر نمایان نیز بایستی یکنواخت، بدون حباب‌های هوایی یا اعوجاج سطحی قابل توجه باشند.
زهکش‌های ژئوسنتتیکی
زهکش‌های ژئوسنتتیکی، لوله‌های زهکش، و زهکش‌های سنگدانه‌ای و روکش‌های الواری بایستی بر اساس گواهینامه‌های سازندگان و یا برچسب‌هایی مطابق با دفترچه مشخصات پذیرفته شوند.
برای زهکش‌های ژئوسنتتیکی، پیمانکار باید گواهینامه‌ای از طرف سازنده تسلیم کند، مبنی بر آنکه زهکش ژئوسنتتیک قادر به تحمل بارهای طراحی بدون کاهش چشمگیر در ظرفیت هیدرولیکی زهکش باشد.
زهکش‌های سنگدانه بایستی حداقل الزامات مشخص شده مربوط به دانه‌بندی را ارضاء کنند. درجه‌بندی کیفی و روشهای نگهداری و بهره‌برداری از روکش‌های الواری بایستی در گواهینامه‌های تسلیمی از سوی پیمانکار ارائه شود (بالاخص در مورد روکش دائم دیوار). حداقل ضخامت روکش بایستی طبق دفترچه مشخصات، کنترل شود.
مانیتورینگ و ارزیابی مصالح المان مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ)
مصالح مورد استفاده در ساخت تاندون های میلگردی و کابلی (فولادهای پیشتنیدگی، روکش‌های کپسولی، فاصله دهنده‌ها، متمرکز کننده‌ها، اجزاء محافظ خوردگی) بایستی مطابق با حداقل الزامات دفترچه مشخصات باشند. برای هر تاندون، قطر، طول کلی تاندون، و طول غیرپیوندی و پیوندی بایستی بررسی و ارزیابی شود.
محافظت خوردگی تاندونها را بایستی بسیار دقیق کنترل کنیم و با سطح محافظت خوردگی تعیین کنیم و ابعاد مورد نیاز مذکور در نقشه‌ها و دفترچه مشخصات را تطابق داده دهیم.
کیفیت ساخت و اجرای محافظ خوردگی بایستی بررسی شود، بویژه:
- اطمینان از سالم بودن فولاد
- در تاندون های کپسولی؛ تزریق کامل دوغاب بین فولاد پیشتنیدگی و تیوب کپسول و عدم آسیب دیدگی کپسول
- در تاندونهای با روکش اپوکسی؛ کاور و روکش شکننده نباشد
- پیوستگی محافظ خوردگی بین طول پیوندی و غیر پیوندی
- پوشش ضد خوردگی المانهای فولادی پیشتنیدگی در غلاف های کابلی منفرد.
تاندونها
زمانیکه تاندون ها در محل سایت مونتاژ می شوند، باید از مصالح مورد تایید مطابق با پروسه‌های ساخت و تولید استفاده شود. تزریق تاندون های کپسولی باید به نحوی انجام شود، که حفره و خلل و فرج در دوغاب شکل نگیرد.
با انتخاب متمرکزکننده‌های مناسب و تزریق تاندونها تحت زاویه مناسب و یا تزریق به صورت خوابیده ، حجم حفره و خلل و فرج به حداقل میرسد.
روکش کپسوله تاندونهای کابلی معمولاً در داخل گمانه و همزمان با تزریق مهار (یا مسلح‌کننده انکراژ) ، تزریق می شود.
انبارکردن و جابجایی و حمل و نقل مصالح ساخت
تاندون ها و عوامل تسلیح فولادی بایستی مطابق با توصیه‌های سازنده و تولید کننده انبار و جابجا شوند. تاندونهای فولادی بایستی با فاصه از سطح زمین انبار شوند و در مقابل آسیب‌های مکانیکی و مجاورت مستقیم با هوا محافظت شوند. تاندون ها را با استفاده از طناب‌ها و رشته‌هایی که بافته‌ایم ، برمیداریم. جهت اجتناب از خمش بیش از حد، بایستی طناب را در چند نقطه در طول تاندون ببندیم. فولاد با روکش اپوکسی باید روی پالت‌های چوبی انبار و حمل شود. مرمت و تعمیر روکش اپوکسی بایستی مطابق با توصیه های سازنده صورت گیرد.
مصالح سیمانی و رزینی را بایستی در محلی خشک انبار کنیم، به روشی که از زوال آنها ممانعت کنیم. سیمان کلوخه و سفت را نبایستی استفاده کنیم. دوغاب‌های رزینی و همه دوغاب‌های سرنگی بایستی مطابق با توصیه‌های سازنده و تولید کننده انبار شوند و نباید بعد از گذشت تاریخ انقضاء استفاده شوند.
الوارها را بایستی با سلیقه و مرتب روی هم قرار دهیم.
الوارهای بدون غشای محافظ را بایستی با فاصله از سطح زمین قرار دهیم، به روشی که جریان مناسب هوا را بین الوارها به وجود بیاوریم.
الوارهای با غشای محافظ (treated) را حین جابجایی نباید بشکنیم و اشیاء خارجی را در غشای آنها وارد نکنیم.
در طی انبارداشت، جابجایی، و حمل پانل‌های روکش پیش‌ساخته با چرثقیل، بایستی از شکست و ترک و آسیب آنها جلوگیری شود. بلند کردن با وسایل مکانیکی و یا با دست، باید به طریقی انجام شود که نیروی خمشی یا پیچشی مخربی در آنها ایجاد نگردد. برای محافظت نوارهای ژئوسنتتیک در مقابل خار و خاشاک و نزولات جوی، بایستی خوب بپوشانیم. از تابش مستقیم نور خورشید به زهکش‌های ژئوسنتتیک باید جلوگیری شود.
همچنین بخوانید: مکانیزم خوردگی و تاثیرات آن بر روی مهارها چگونه است؟
درج دیدگاه