قبل از شروع گود برداری چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
– در استفاده از این روش، لازم است مهندس ناظر موارد مهم گزارش مطالعات ژئوتکنیک را مطالعه کند. این موارد شامل: پارامترهاي مکانیکی خاك، وضعیت و ارتفاع آب زیرزمینی، وجود قنوات و چاه، شیب مناسب گودبرداري، لوگ گمانه ها و … می باشد.
– مهندس ناظر در گام اول نصب بایستی پارامترهاي پایداري دیوار مشترك و نوع ظرفیت باربري ساختمان هاي مجاور را کنترل کند. بصورت ایده آل تامین سازه نگهبان با هدف پایدار سازي خاك پی مجاور می باشد لذا توصیه می گردد ارتفاع ستون حدود 5/1 متر بالاتر از فونداسیون باشد.
– درصورتیکه ساختمان همجواري از پایداري ذاتی برخوردار نبوده و بدلیل فرسودگی از شرائط مناسبی برخوردار نباشد در این خصوص لازم است براي پایداري ساختمان هاي همجواري از سازه هاي نگهبان مضاعف استفاده شود. نوع این سازه نگهبان هاي مضاعف بایستی قبل از اجرا با مهندس محاسب بررسی و تدبیرات فنی لازم اتخاذ گردد. تاکید می گردد اجراي سازه نگهبان خرپا با هدف ایمن نمودن جداره دیواره گود با ساختمان همجواري است.
– در این روش بخشی از خاك مهار شده و بخش هاي دورتر از سازه با فرض بوجود آمدن قوس مناسب براي انتقال بار به سازه استوار شده است. براي خاك هاي با پتانسیل هوازدگی این روش به دلیل تولید نشدن قوس مناسب توصیه نشده و براي چسبندگی هاي بالاتر بایستی از تخته کوبی و شاتکریت استفاده گردد.
– معمولا سازه نگهبان خرپایی در ساختمان سازي هاي شهري و در شرایطی انجام می شود که مطالعات ژئوتکنیک در آنجا انجام نشده است. بنابراین لازم است که در هنگام اجراي این سازه ها تغییرات لایه ها در هنگام گودبرداري مورد پایش قرار گیرد. بروز ترك، تغییرات لایه ها، حرکت هاي ساختمان مجاور و وضعیت آبهاي جاري زیرسطحی از جمله نکاتی هستند که باید مورد توجه ناظران قرار گیرد و درصورت مشاهده بلافاصله مورد توجه قرارگیرند.
– با توجه به اینکه سازه خرپایی جهت جلوگیري از گسیختگی محرك خاك می باشد و این نوع گسیختگی به جابجایی زیادي احتیاج ندارد، بنابراین حتی الامکان از ایجاد فاصله بین سازه خرپا و دیوار باید جلوگیري شود. درصورت ایجاد فاصله بین دیوار و سازه نگهبان این فاصله بایستی با مصالحی که مقاومت بیشتر از خاك موجود (مانند بتن کم مایه، آجر و قلوه سنگ تثبیت شده با گچ و سیمان) را دارند پر گردد.
– محل مناسب براي سازه نگهبان خرپایی نزدیک محل ستون ساختمان مجاور و بلافاصله از محل اجراي ساختمان در حال گودبرداري می باشد. نزدیک بودن محل ستون ساختمان مجاور باعث محدود شدن حرکت ساختمان مجاور و همچنین جلوگیري از لغزش موضعی می شود.
– در خاکهاي سست و غیرچسبنده فاصله بین ستون‌هاي سازه کمترین و در خاک‌‍‌های متراکم و سیمانته شده این فاصله افزایش می‌یابد.
– در روش اجراي صحیح سازه نگهبان خرپایی، قبل از آغاز عملیات گود برداري و با حفر چاه هاي مربوط به قرار گیري و نصب المان قائم خرپا در تراز زمین طبیعی آغاز می گردد. پس از نصب کامل المان یاد شده با تامین سپر خاکی مناسب عملیات خاکبرداري مرحله به مرحله و با تکمیل سایر المان هاي خرپا ادامه پیدا می کند.
بنابراین در روش هاي اجرایی که در ابتدا، عملیات گودبرداي تا تراز نهایی صورت می گیرد و سپس نصب المان هاي خرپایی صورت می گیرد به عنوان روش‌هاي اجرایی غیر صحیح تلقی شده و بایستی حتی المقدور از پیاده سازي این روش ها اجتناب نمود.
– چنانچه سازه نگهبان به صلاحدید مهندس ناظر نیاز به تقویت و یا تضعیف دارد، مراتب کتبا توسط مالک/مجري به مهندس محاسب اعلام شود و این مساله تا پایان امر پیگیري گردد.
– زمان برچیدن سازه نگهبان داراي اهمیت قابل توجهی بوده و بایستی از قبل بررسی گردد.
– چنانچه بنابر محدودیات و ضروریات کارگاهی استفاده از آهن آلات مستعمل اجتناب ناپذیر باشد در اینصورت قبل از آغاز عملیات خرپا لازم است کیفیت مصالح توسط مهندس ناظر بررسی و در صورت تایید استفاده گردد.
– در صورتیکه مالک/مجري از اجراي سازه نگهبان سرباز زد، ضروري است ناظرین محترم به راهنماي عمومی مهندسین ناظر شماره 1 ارائه شده توسط سازمان نظام مهندسی استان تهران مراجعه فرمایند.
منبع : راهنمای عمومی مهندسین ناظر
همچنین بخوانید: اقدامات لازم جهت عملیات گودبرداري و پایدارسازی گود
