تراکم ارتعاشی، به عنوان یک روش بهسازی خاک عمیق، به طور گسترده‌ای برای تراکم خاک‌های چسبنده و غیر چسبنده و کاهش پتانسیل روانگرایی ناشی از زمین‌لرزه استفاده میشود. ارزیابی و کنترل کیفیت بهسازی خاک با استفاده از تراکم ارتعاشی برای کاهش روانگرایی یک وظیفه مهم و بزرگ در اجرا است.
به طور کلی، آزمایش‌های درجا به همراه آزمایش‌های آزمایشگاهی اعمال میشوند تا اثر بهسازی خاک را ارزیابی کنند. هرچند، دقت آزمایش‌های آزمایشگاهی به طور زیادی مربوط به دست خوردگی نمونه‌ها می‌باشد و بدست آوردن کیفیت بالا، نمونه دست نخورده خاک با غیرچسبنده برای پروژه های روتین عمرانی سخت و هزینه‌بر می‌باشد. بنابراین، آزمایش‌های درجا همچنان آزمایش‌های غالب در اجرای مهندسی برای ارزیابی بهسازی خاک می‌باشند.
در میان این آزمایش‌های درجا، آزمایش نفوذ مخروط (CPT) اغلب برای بررسی بهسازی خاک و درجه بهسازی بدست آمده مورد استفاده قرار میگیرد. ابزارپیشرفته نفوذ مخروط (CPTU)، به عنوان یک اکستنشن دستگاه CPT به عنوان یکی از ابزارهای مفید برای ارزیابی کیفیت بهسازی خاک ترجیح داده میشود.
دستگاه CPTU پروفایل ممتدی از لایه بندی خاک ایجاد میکند و پارامترهای مهمی مانند مقاومت نوک مخروط، مقاومت اصطکاکی جداره و فشار آب حفره‌ای را به طور همزمان اندازه‌گیری میکند. اخیرا، اندازه‌گیری شاخص میدانی سرعت موج برشی، که به طور مستقیم وابسته به دانسیته و سختی خاک است، مورد توجه قرار گرفته است.
همچنین، سرعت موج برشی به صورت نزدیکی وابسته به نسبت مقاومت سیکلیک (CRR) در تنش برشی ساده سازی شده در پروسه بررسی پتانسیل روانگرایی می‌باشد. بنابراین، آزمایش‌های نفوذ مخروط پیزو لرزه ای (SCPTU) توجهات بیشتری را برای پایش و دریافت اثر بهسازی خاک به خود جلب کرده است.
در این مقاله، تفاوت‌های آزمایشات نفوذ مخروط از جهت بهسازی شاخص دانسیته، مقاومت الکتریکی خاک‌ها و پارامترهایی مانند سرعت موج برشی، ضریب فشار خاک و مقاومت نوک مخروط قبل و بعد از بهسازی مورد تحلیل قرار گرفتند.
شکل 1: نمودار تغییرات اضافه فشار حفره ای در فاصله های متفاوت از نقطه لرزش و زمان های متفاوت از زمان لرزش برای عمق های a) عمق 5 متر و b) عمق 8 متری
شکل 2: نتایج ارزیابی روانگرایی قبل و بعد از بهسازی روانگرایی خاک با روش تراکم ارتعاشی
