جمع‌بندي و توصيه‌ها

استفاده از شمع

استفاده از شمع در گودبرداری و اجرای پایدارسازی گود ، يکی از اصولی‌ترين و مطمئن‌ترين و پرکاربردترين روش‌ها است که کشورهای پيشرفته و گودبرداري‌های مهم با موفقيت از آن استفاده می‌کنند.

در اين روش کمترین سهم را به پديده آرکينگ داده‌اند و قسمت عمده‌ای از سطح خاک را توسط شمع پوشانده‌اند.

اين روش در اجرای پایدارسازی در خاک‌های متوسط تا ضعيف بسيار مفيد و موثر است.

همچنين از اين روش در خاک‌های بسيار خوب و متراکم در گودبرداری های عميق با موفقيت استفاده کرده‌اند.

معمولا شمع‌ها را در اين روش پایدارسازی به صورت درجا اجرا می‌کنند ولی از تکنيک ميکروپايل نيز برای اجرای شمع‌ها استفاده نموده‌اند.

معمولا در روش‌های مختلف گودبرداری از شمع به عنوان يک جز اصلی در مهار گود استفاده می‌کنند.

به عبارت ديگر در اجرای گودبرداری‌ها به روش‌های مختلف ترکيبی از شمع و ساير روش‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهند.

تکنیک میکروپاپل

تکنيک ميکروپايل را به عنوان يک روش نوين در گودبرداری‌ها و پروژه‌های پایدارسازی گود مورداستفاده قرار می‌گيرد.

با استفاده از اين تکنيک علاوه ‌بر تامين پايداری گود سبب بهبود پارامترهای مقاومتی خاک می‌شوند که حاصل از تزريق دوغاب سيمان يا گروت در يک لوله سوراخ‌دار و نفوذ آن به خاک اطراف لوله می‌باشد.

از موارد استفاده‌ی ميکروپايل میتوان به بهسازی زمين، کاهش نشست‌پذيری خاک، اجرای پرده‌های آب بند، مقابله با پديده روانگرايی، افزايش باربری زمين، کنترل کشش در فونداسيون و موارد ديگر اشاره نمود.

علاوه بر اين ميکروپايل را میتوانیم به صورت مايل و يا افقی و در زير فونداسيون ساختمان مجاور نيز اجرا نماییم.

به اين ترتيب فونداسيون ساختمان مجاور تقويت شده و نشست و تغيير شکل افقی را در آن کاهش می‌دهیم.

تکنیک نیلینگ یا میخکوبی

يکی از روش‌های نوين در گودبرداری‌ها و پایدارسازی گود روش نيلينگ یا میخکوبی است .

اين روش به خصوص در مناطق زلزله‌خيز (به دليل انعطاف‌پذيری زياد) روشی بسيار مناسب است.

اساس روش انکراژ یا مهارکوبی نيز بسيار شبيه نيلينگ یا میخکوبی است.

با اين تفاوت که نيل یا میخ‌ها همانند آرماتور در بتن مسلح فقط نقش تقويت سطح گسيختگی را بر عهده دارند و اين در حالی است که انکر یا مهارها همانند کابل‌های پيش تنيدگی در بتن پيش‌تنيده عمل می‌نمايند و پس از قرار گرفتن در داخل خاک از قسمت انتهايی داخل خاک قلاب شده و از قسمت خارجی مجاور گود کشيده می‌شوند.

با اعمال کشش در انکرها خاک در منطقه لغزش احتمالی فشرده می‌شود.

اين فشردگی باعث افزايش قابل ملاحظه مقاومت خاک، عملکرد بهتر انکرها به صورت برشی و کاهش تغيير شکل‌ها و نشست‌های ساختمان مجاور در اثر گودبرداری می‌گردد.

اما اين روش پرهزينه‌تر ازروش نيلينگ است.

به همين دليل استفاده از هردو روش در کنار هم دريک پروژه پيشنهاد می‌شود.

يکی از نکات مهم در اين گونه روش‌ها اين است که انتقال بار می‌بايد تنها و تنها در ناحيه پشت گوه گسيختگی که ناحيه انتقال بار نام دارد به خاک منتقل شود و انتقال بار در ناحيه گوه گسيختگی که ناحيه بدون بار می‌باشد باعث فروريختن گود می‌گردد.

لذا بايستی بار در ناحيه انتقال بار به خاک منتقل شود و در ناحيه بدون بار انتقال تنش بين خاک و انکر به وجود نيايد.

تکنیک خرپایی

استفاده از روش خرپايی جهت پایدارسازی در خاک‌های با چسبندگی يا سمانتاسيون کم به هيچ عنوان توصيه نمی‌گردد.

علاوه بر اين در خاک‌های با چسبندگی يا سمانتاسيون متوسط به بالا بايد با احتياط و همراه با تخته‌کوبی و يا شاتکريت يا ديوار محافظ بتنی از اين روش استفاده شود.

تکنیک سازه های نگهبان

معمولا پایدارسازی به روش سازه‌های نگهبان خرپايی در ساختمان‌سازی‌های شهری را در شرايطی انجام می‌دهند که مطالعات ژئوتکنيک دقيق انجام نشده و وضعيت خاک در آن‌ها شناخته شده نيست.

لذا در اين حالت تغييرات لایه‌ها را در هنگام گودبرداری بايستی با دقت بررسی کنیم.

بروز ترک، تغييرات لایه‌ها، وضعيت ميان لایه‌ها, تغييرشکل و حرکت ساختمان‌های مجاور، تغييرات رطوبت، وضعيت آب‌های زير سطحی و … را بايستی در اين حالت به دقت بررسی کنیم.

حالت اکتیو

حالت اکتيو يک وضعيت گسيختگی در خاک است که با حرکت خاک رخ می‌دهد.

لذا خاک تا زمانی که حرکت نکرده گسيخته نخواهد شد.

بنابراين مهار خاک رمز موفقيت يک روش گودبرداری است.

تکنیک استقرار سازه نگهبان

در اکثر سازه‌های نگهبان فضای خالی زيادی بين سازه نگهبان و خاک ديواره گود وجود دارد که اجازه حرکت خاک و ايجاد شرايط گسيختگی را می‌دهد و سازه نگهبان قادر به انجام وظيفه خود نمی‌باشد.

لذا بايستی اين فضای خالی را به دقت و با مصالحی که دارای سختی برابر يا بيشتراز خاک می‌باشد پر کنیم.

بهترين محل برای استقرار سازه نگهبان خرپايی نزديک محل ستون ساختمان مجاور و بلافاصله از محل اجرای ساختمان در حال گودبرداری است.

اين عمل باعث محدود شدن حرکت ساختمان مجاور و جلوگيری از لغزش موضعی می‌شود ولی از طرفی دور بودن از محل ستون ساختمان در حال گود برداری باعث تسهيل در اجرای پی و ستون‌ها می شود .

فاصله سازه‌های نگهبان خرپايی از يکديگر بسته به نوع خاک متفاوت است.

در خاک‌های سست و غیرچسبنده اين فاصله کمتر و در خاک‌های متراکم و سمانته شده يا دارای چسبندگی زياد اين فاصله بيشتر است.

اما توصيه میشود اين فاصله بيش از 4 متر منظور نشود.

مشاهدات نشان می‌دهند که در اکثر موارد گسيختگی گودبرداری‌ها و پایدارسازی‌هایی که توسط سازه نگهبان خرپايی مهار شده‌اند به صورت ريزش خاک ميان خرپاها بوده است/

اين در حالی است که خرپاها عملا سالم بوده و به عبارتی نتوانسته‌اند وارد عمل شوند و مقاومتی از خود نشان دهند.

همچنین بخوانید: تفسير روش خرپايی و محدويت‌ها و معايب آن